تروپونین پروتئینی است که در عضلات قلب (فیبریل‌های ماهیچه‌ای) یافت می‌شود و موجب انقباض عضلات و ضربان قلب می‌گردد. به طور معمول، سطح تروپونین نزدیک به صفر است، از این رو وجود تروپونین در خون مورد توجه قرار می‌گیرد.
هنگامی که به عضلات قلب آسیب برسد باعث آزاد شدن تروپونین در خون می‌شود و هر چه این آسیب بیشتر باشد مقداری که در خون مشاهده می‌شود بیشتر می‌گردد. آزمایش cTnI سطح تروپونین را در خون شما اندازه‌گیری می‌کند.
سطح بالای تروپونین در خون ممکن است به این معنی باشد که به‌تازگی حمله قلبی داشته‌اید. حمله قلبی زمانی رخ می‌دهد که خون‌رسانی به قلب مسدود شود. اتفاقی که می تواند کشنده باشد.
وزن مولکولی پروتئین تروپونین بالا است و دارای سه تیپ مختلف است که در ادامه معرفی می گردد.
تروپونین C: تروپونین C به کلسیم متصل می‌گردد.
تروپونین I: در اثر حرکت تروپونین I، ارتباط با تروپونین C برقرار شده و متصل می‌شوند.
تروپونین T: تروپونین T به‌صورت یک لنگر، کمپلکس تروپونین را به میوزین رشته‌های عضلانی متصل می‌کند و باعث انقباض فیبریل‌های عضلانی و در نتیجه انقباض عضله قلب می‌شود.
تروپونین C عضلات قلب و سایر عضلات اسکلتی تفاوتی ندارند، اما نوع تروپونین I و T قلب اختصاصی است و با عضلات اسکلتی متفاوت است. مارکر Troponin-I اساس کار کیت تروپونین قلبی است.
نام آزمایش: نام اختصاری (cTnI) و تروپونین قلبی، تروپونین I قلبی، تروپونین خاص قلبی
دلایل احتمالی افزایش تروپونین
افزایش سطح ممکن است به این دلایل اتفاق بیفتد:
- میوکاردیت حاد (التهاب عضله قلب)
- التهاب عضله قلب به دلیل ویروس (میوکاردیت)
- انفارکتوس میوکارد
- ایسکمی مزمن قلبی
- ضربان قلب سریع و غیرطبیعی
- فشارخون ریوی
- انسداد شریان ریه توسط لخته خون، چربی، یا سلول‌های توموری (آمبولی ریوی)
- نارسایی متراکم قلب
- اسپاسم عروق کرونر
- فیبریلاسیون دهلیزی
- آسیب به قلب از داروهای آنتراسیکلین (داروی سرطان)
- سندرم تاکوتسوبو، نوعی بیماری قلبی ناشی از استرس
- ورزش طولانی مدت (به‌عنوان مثال به دلیل ماراتن یا ورزش استقامتی)
- آسیب قلب در اثر تصادف رانندگی و …
- تضعیف عضله قلب (کاردیومیوپاتی)
- بیماری کلیوی درازمدت
- بیماری کرونا شدید
- فعالیت‌های پزشکی: برخی فعالیت‌های درمانی موجب افزایش سطح تروپونین می‌گردد. نظیر آنژیوپلاستی – استنت قلبی – دفیبریلاسیون قلب (تکان دهنده هدفمند قلب) – جراحی قلب باز – رادیوفرکاسیون ابلاسیون قلب
با افزایش ناراحتی هایی که باعث بالارفتن ترپونین می‌گردد، انجام آزمایش cTnI بهترین راهکار است.
علائم حمله قلبی
ممکن است بیمار به جهت بروز علائمی به پزشک و بیمارستان مراجعه نمایید. در این صورت نیاز به آزمایش cTnI خواهد بود. این علائم عبارت‌اند از:
- درد یا ناراحتی قفسه سینه یا احساس فشار سنگین در سینه
- درد در سایر نقاط بدن از جمله بازو، پشت، فک، یا گردن که از درد قفسه سینه منتقل شده است.
- تپش قلب یا ضربان نامنظم قلب
- مشکل تنفس
- تهوع و استفراغ
- خستگی و ضعف
- سرگیجه
- عرق کردن
- سوزش سر دل
- اضطراب غیرعادی
با مشاهده اولین علائم حمله قلبی به پزشک مراجعه نمایید، با انجام آزمایش cTnI توسط کیت تروپونین قلبی و تشخیص به موقع خطر کاهش خواهد یافت.
آزمایش تروپونین
کیت تروپونین قلبی مبتنی بر الایزا بوده و برای انجام نیاز به نمونه خون وریدی بیمار است که معمولاً از ناحیه بازو گرفته می‌شود.
با آزمایش تروپونین که در آزمایشگاه‌های تشخیص طبی انجام می‌شود، سطح تروپونین‌های اختصاصی قلب در جریان خون تعیین می‌گردد.
در آزمایش تروپونین مقدار تروپونین‌های C , T , I قابل اندازه‌گیری است. دقت داشته باشید تروپونین C عضلات قلب و سایر اعضاء تفاوتی ندارند، اما نوع تروپونین I و T عضلات اسکلتی و عضله قلب تفاوت دارند و به‌عنوان مارکر کیت تروپونین قلبی قابل استفاده هستند.
در حالت نرمال سطح تروپونین نزدیک به صفر است، اما با آسیب قلبی مقدار آن افزایش یافته و میزان آن با شدت آسیب نسبت مستقیم دارد.
مقادیر تروپونین‌های I و T از ۳ تا ۴ ساعت پس از حمله قبلی قلب تا ۱۰ تا ۱۴ روز مقادیر بالا (غیرنرمال) خواهد داشت.
چرا آزمایش تروپونین تجویز می‌شود؟
- این آزمایش برای بیماران مبتلا به درد قفسه سینه به‌منظور تعیین ارتباط میان درد مزبور با ایسکمیک قلبی انجام می‌شود.
- شاخص مهمی برای تشخیص سکته قلبی (انفارکتوس) و آسیب عضله قلبی به شمار می‌رود.
- همچنین این آزمون برای پیش‌بینی احتمال وقوع حوادث قلبی در آینده مفید است.
- از کیت تروپونین قلبی در غربالگری سلامت جنین به جهت پیشگیری از بروز اختلالات قلبی نیز استفاده می‌شود.
- این آزمایش برای بیمارانی که به جهت حمله قلبی در بیمارستان بستری هستند نیز انجام می‌شود. این تست برای کنترل تغییرات تروپونین در طول زمان، چندین بار در یک دوره ۲۴ ساعته انجام می‌گیرد.
- در برخی مواقع، آزمایش تروپونین برای بررسی سایر آسیب‌های قلبی به کار می‌رود.
- جهت تشخیص سندرم حاد کرونری، استفاده آزمایش تروپونین نیز تجویز می‌شود.
- یکی دیگر از اهداف آزمایش تروپونین ارزیابی بیماران پس از عمل جراحی است. در چنین مواردی باهدف نظارت بر بیمار، نتیجه آزمایش قبل و بعد از عمل با هم مقایسه می‌گردد.
- گاهی برای نظارت بر آنژین صدری از آزمایش cTnI استفاده می‌شود، وضعیتی که جریان خون را به قلب محدود می‌کند و باعث درد قفسه سینه می‌شود.
آنژین صدری یا آنژین قلبی Angina pectoris وضعیتی است که بیمار دچار درد قفسه سینه می‌شود و منشأ آن اختلال در شریان‌های کرونر بوده و گاهی منجر به حمله قلبی می‌شود.
آزمایش cTnI بهترین تجویز در موارد فوق است.
تفسیر نتایج آزمایش cTnI
نتایج آزمون تروپونین بسته به سن، جنسیت، سابقه سلامت، روش مورد استفاده برای آزمایش متفاوت خواهد بود.
اگر بیمار به جهت ناراحتی قلبی (پس از ۱۲ ساعت و بیشتر) آزمایش تروپونین دهد و نتیجه آن نرمال باشد، به این معنی است که حمله قلبی انجام نشده است و برعکس.
حتی افزایش مقدار کمی در سطح تروپونین به این معنی خواهد بود که حمله یا آسیب قلبی رخ‌داده است.
توجه داشته باشید مصرف مولتی‌ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی (حاوی بیوتن) ممکن است سطح تروپونین را کاهش دهند، لذا لازم است این موضوع به پزشک اطلاع داده شود.
مقادیر نرمال
محدوده طبیعی برای تروپونین I بین ۰ تا ۰٫۰۴ ng/mL است.
محدوده طبیعی برای تروپونین قلبی با حساسیت بالا (hs-cTn) کمتر از ۱۴ng/L است.