آزمایش T4
در حقیقت حالت خاصی از آزمایش غده تیروئید است. زیرا غده تیروئید هورمونی به نام تیروکسین تولید می کند که به نام T4 شناخته می شود. این هورمون در چندین عملکرد بدن مانند رشد و متابولیسم نقش به سزایی دارد. برای انجام آزمایش تیروئید در خانه درخواست بدهید.
برخی از T4های موجود به صورت T4 آزاد هستند. این بدان معنا است که به پروتئین های موجود در خون متصل نشده است. این T4 ها همان نوعی هستند که در بدن و بافت ها مورد استفاده قرار می گیرند. با این حال عمده T4های موجود در جریان خون به پروتئین اتصال دارند.
از آنجا که T4 در دو شکل در بدن موجود است، دو نوع آزمایش t4 وجود دارد: یکی تست T4 کل و دیگری تست T4 آزاد.
- آزمایش t4 کل میزان T4 متصل به پروتئین را همراه با همه T4های آزاد اندازه گیری می کند.
- آزمایش t4 آزاد تنها T4 آزاد خون را می سنجد.
از آنجا که T4 آزاد همان چیزی است که در بدن مورد استفاده قرار می گیرد، معمولاً ترجیح داده می شود به جای آزمایش t4 کل، آزمایش T4 آزاد انجام شود.
چرا پزشکان درخواست انجام آزمایش T4 را می‌دهند؟
اگر آزمایش هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) نتایج غیر طبیعی داشته باشد، ممکن است پزشک آزمایش t4 را تجویز کند. آزمایش هورمون تیروئید T4 به پزشک کمک می کند نوع مشکلی که تیروئید را تحت تأثیر قرار داده است را تشخیص دهد.
شماری از اختلالات مؤثر بر عملکرد تیروئید عبارتند از:
کم کاری غده هیپوفیز
پرکاری تیروئید
کم کاری تیروئید
در صورت وجود علائمی مانند موارد زیر، پزشک ممکن است نسبت به یکی از این بیماری ها شک کند:
- مشکلات چشم، مانند خشکی، سوزش، پف کردگی و برجستگی چشم
- خشکی یا پف کردگی پوست
- ریزش مو
- لرزش دست
- تغییرات ضربان قلب
- تغییرات فشار خون
البته ممکن است علائم عمومی‌تری مانند موارد زیر را نیز تجربه کنید:
- تغییر وزن
- مشکل در خوابیدن یا بی خوابی
- اضطراب
- خستگی و ضعف
- عدم تحمل سرما
- حساسیت به نور
- بی نظمی قاعدگی
گاهی اوقات ممکن است دکتر متخصص غدد بعد از انجام آزمایش T4، آزمایش تیروئیدی دیگری
TSH یا هورمون محرک تیروئید از غده هیپوفیز ترشح می شود. این هورمون تیروئید را برای ترشح T3 و T4 تحریک می کند. انجام یک یا دو آزمایش دیگر می تواند به پزشک کمک کند مشکل تیروئید شما را بهتر بشناسد.
در برخی موارد ممکن است پزشک برای ارزیابی اینکه آیا اختلال تیروئیدی تشخیص داده شده در حال بهبودی است یا خیر، نسبت به انجام یک یا چند مورد از این آزمایش‌ها اقدام کند.
داروهایی که می توانند سطح T4 را تحت تأثیر قرار دهند شامل موارد زیر هستند:
- داروهای محتوی هورمون مانند آندروژن، استروژن و قرص های جلوگیری از بارداری
- داروهای مؤثر بر تیروئید یا داروهایی که به منظور درمان بیماری‌های تیروئیدی طراحی شده اند.
- برخی از داروهای مربوط به درمان سرطان
- استروئیدها
این موارد تنها داروهایی نیستند که قادرند نتایج را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین بهتر است مطمئن شوید تمام داروها و همچنین مکمل های گیاهی که مصرف می کنید را به پزشک خود اطلاع داده‌اید.
غیر طبیعی بودن نتایج آزمایش T4 به چه معناست؟
غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش T4 به تنهایی ممکن است اطلاعات کافی در مورد شناسایی یا تشخیص بیماری در اختیار پزشک قرار ندهد. همچنین ممکن است لازم باشد نتایج مربوط به سطح T3 و TSH را برای دید جامع تر در نظر بگیرند.
بارداری نیز می تواند سطح T4 را تحت تأثیر قرار دهد. در صورتی که سطح T4 شما غیرطبیعی است اما باردار هم هستید، پزشک ممکن است آزمایش دیگری را نیز برای شما تجویز کند.
۱) بالا بودن نتیجه آزمایش T4
بالا بودن سطح T4 می تواند نشان دهنده پرکاری تیروئید باشد. علاوه بر این ممکن است نشان دهنده اختلالات تیروئیدی دیگر مانند تیروئیدیت یا گواتر مولتی نودولار سمی نیز باشد.
سایر علل غیر طبیعی بودن نتایج می تواند شامل موارد زیر باشد:
- بالا بودن پروتئین در خون
- ید بیش از حد
- مصرف بیش از حد داروهای جایگزین تیروئید
- بیماری تروفوبلاستیک (مجموعه ای از تومورهای نادر همراه با بارداری)
- تومورهای ناشی از سلول های زایا
ید بیش از حد می تواند سطح T4 شما را افزایش دهد. از آنجا که مواد مربوط به اشعه ایکس ممکن است شامل ید باشند، تصویر برداری که اخیرا با ماده حاجب انجام شده است نیز می تواند نتایج آزمایش T4 شما را بالا ببرد.
۲) پایین بودن نتیجه آزمایش T4
پایین بودن غیر طبیعی سطح T4 می تواند نشان دهنده موارد زیر باشد:
- مشکلات تغذیه ای مانند سوء تغذیه یا کمبود ید
- داروهایی که سطح پروتئین را تحت تأثیر قرار می دهند
- کم کاری تیروئید
- بیماری های مربوط به هیپوفیز
آزمایش T3
هورمون T3 توسط غده تیروئید که در گردن شما، درست زیر سیب قرار دارد تولید و با آزمایش T3 سنجیده می‌شود. تیروئید هورمون‌هایی تولید می‌کند که نحوه استفاده بدن از انرژی و حساسیت بدن به هورمون‌های دیگر را کنترل می‌کند.
هورمون T3 و تست T3
تیروئید هورمونی به نام تری یدوتیرونین تولید می‌کند که به هورمون T3 معروف است. همچنین هورمونی به نام تیروکسین تولید می‌شود که به T4 معروف است. این هورمون‌ها دمای بدن، سوخت و ساز بدن و ضربان قلب را تنظیم می‌کنند.
بخش عمده‌ای از هورمون T3 موجود در بدن شما به پروتئین متصل می‌شود. بخشی از هورمون T3 که به پروتئین متصل نمی‌شود T3 آزاد نامیده می‌شود و به طور غیرمتصل در خون گردش می‌کند. رایج‌ترین نوع آزمایش T3، معروف به آزمایش T3 total است، و هر دو نوع T3 را در خون اندازه گیری می‌کند.
با اندازه‌گیری هورمون T3 در خون، پزشک می‌تواند تشخیص دهد که آیا شما مشکل تیروئید دارید یا خیر.
اختلالات احتمالی غده تیروئید عبارتند از:
- پرکاری تیروئید(هایپرتیروئیدیسم): وقتی تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید تولید می‌کند.
- کم کاری هیپوفیز: اگر غده هیپوفیز مقدار طبیعی هورمون تولید نکند.
- کم کاری تیروئید اولیه یا ثانویه: وقتی تیروئید مقدار طبیعی هورمون تولید نمی‌کند.
- فلج دوره ای تیروتوکسیک: وقتی تیروئید مقدار زیادی هورمون تیروئیدی تولید می‌کند و در نتیجه ضعف عضلانی ایجاد می‌شود.
اختلال غده تیروئید می‌تواند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند. به عنوان مثال، ممکن است باعث بروز مشکلات ذهنی مانند اضطراب، یا مشکلات جسمی مانند یبوست و بی‌نظمی قاعدگی گردد.
سایر علائم احتمالی عبارتند از:
- ضعف و خستگی
- مشکلات خواب
- افزایش حساسیت به گرما یا سرما
- کاهش یا افزایش وزن
- پوست خشک یا پف کرده
- خشکی، تحریک، پف کردگی یا بیرون زدگی چشم
- ریزش مو
- لرزش دست
- افزایش ضربان قلب
اگر مشکل عملکرد تیروئید شما قبلاً مورد تأیید قرار گرفته است، پزشک ممکن است از تست T3 استفاده کند تا ببیند آیا در وضعیت شما تغییری ایجاد شده است یا خیر.
سطح هورمون T3بالا
اگر باردار نیستید یا از بیماری کبدی رنج نمی‌برید، افزایش سطح هورمون T3 ممکن است نشان دهنده مشکلات در عملکرد تیروئید باشد، مانند:
- بیماری گریوز
- پرکاری تیروئید
- تیروئیدیت بدون درد (بی‌صدا)
- فلج دوره ای تیروتوکسیک
- گواتر گره‌ای سمی
سطح بالای T3 همچنین ممکن است نشان‌دهنده سطح بالای پروتئین در خون باشد. در موارد نادر، این سطوح بالا می‌تواند نشان دهنده سرطان غده تیروئید یا تیروتوکسیکوز باشد.
سطح هورمون T3پایین
سطوح T3 پایین ممکن است نشان‌دهنده کم کاری تیروئید یا گرسنگی باشد. همچنین می‌تواند بیانگر این باشد که دچار یک بیماری طولانی مدت هستید زیرا سطح T3 هنگام بیماری کاهش می‌یابد. اگر به قدری بیمارید که در بیمارستان بستری هستید، احتمالا سطح T3 شما پایین است.