لیپوپروتئین با چگالی بسیار پایین (VLDL، VLDL-C) یکی از چهار اجزای لیپوپروتئین اصلی است. سه جزء دیگر لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) ، لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) و کیلومیکرون هستند. هر ذره شامل ترکیبی از کلسترول، تریگلیسیرید و پروتئین است، اما هر یک در مقادیر مختلف منحصر بهفرد است. LDL حاوی بیشترین میزان کلسترول است. HDL حاوی بالاترین مقدار پروتئین است. VLDL و کیلومیکرون حاوی بالاترین مقدار تریگلیسیرید است.
ذرات VLDL از طریق کبد به داخل خون منتقل میشوند و در جریان خون جریان مییابند و در نهایت به LDL تبدیل میشوند؛ در حالیکه تریگلسیرید را از دست میدهند آن را به سایر قسمتهای بدن منتقل میکنند. با توجه به دستورالعمل برنامه آموزش ملی کلسترول مؤسسه ملی قلب، ریه و خون در ATP III، شواهد رو به رشدی وجود دارد که VLDL نقش مهمی در آتروژنیک دارد، که در آن پلاکها بر روی دیوارههای داخلی شریانها ایجاد میشود، این مجراها را محدود میکنند و جریان خون را محدود میکنند، که به بیماری قلبی منجر میشود و خطر سکته را افزایش میدهد.
در حال حاضر، اندازهگیری مستقیم کلسترول VLDL نیاز به آزمایشهای تخصصی دارد. با اینحال، از آنجا که VLDL-C حاوی بیشتر تریگلیسیرید گردشی در خون است (اگر فرد ناشتا باشد) و از آنجا که ترکیب ذرات مختلف نسبتا ثابت است، ممکن است مقدار VLDL-C براساس مقدار تریگلیسیرید برآورد شود. برای ارزیابی VLDL-C، مقدار تریگلیسیرید اگر براساس mg / dL باشد را بر ۵ تقسیم کنید یا اگر مقدار آن براساس mmol / L است بر ۲٫۲ تقسیم کنید. در بیشتر موارد، این فرمول تخمین خوبی از VLDL-C را فراهم میکند.
با این وجود، این فرمول با افزایش سطوح تریگلیسیرید، خیلی دقیق نیست، بهعنوان مثال، زمانیکه فرد قبل از خونگیری ناشتا نباشد. محاسبه در زمانیکه سطح تریگلیسیرید بیشتر از ۴۰۰ میلی گرم در دسیلیتر (۴٫۵ mmol/L) است، معتبر نیست؛ زیرا بهدلیل وجود لیپوپروتئینهای دیگر است. در این وضعیت، VLDL-C ممکن است بهطور مستقیم با استفاده از آزمایشهای تخصصی اندازهگیری شود.