کولون و رکتوم چیست؟

سرطان کولورکتال زمانی اطلاق می شود که سرطان از کولون و رکتوم شروع شده است. جراحی کولون و رکتوم جزو مواردی است که امروزه بیشتر با گوش آشنا است . به خاطر تحرک کم ، دغدغه های کاری و وقت نگذاشتن برای تغذیه و یا وجود زمینه ارثی سبب شده این بیماری بیشتر از پیش مهم شناخته شود. در ادامه مطالبی در مورد علائم آن ، خطرات احتمالی ، راه های تشخیص و انواع درمان آن ارائه می شود که هنگام مراجعه به پزشک می تواند برای شما مفید باشد. تا پایان مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد هزینه جراحی کولورکتال بدانید.

سیستم هاضمه انسان از بخش های مختلفی تشکیل شده است که کولون و رکتوم قسمتی از آن است. این دو یک قسمت بزرگ را که قابلیت انعطاف پذیری دارد تشکیل می دهند که ما آن را به نام روده بزرگ می شناسیم . کولون حدود یک تا یک و نیم متر از ابتدای روده بزرگ است و چند سانتی متری آخر آن را رکتوم تشکیل می دهد.

ممکن است سرطان کولورکتال به خارج از محدوده خود رفته و در غده لنفاوی مجاور پیدا شوند که در این صورت سلول های سرطانی به دیگر غدد و اندام ها نفوذ کرده و آن ها را درگیر می کند. معمولا سرطان کولورکتال به کبد نفوذ می کند.

علت سرطان کولورکتال

سرطان کولورکتال می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که به عنوان عامل تشدید کننده شناخته شود اما خود دلیل قاطعی برای به وجود آمدن ندارد و نمی توان دلیل روشنی برای ابتلا آن تعیین کرد . سرطان کولورکتال واگیردار نیست ولی عوامل خطر زایی دارد که در ادامه بخشی از آن را برمی شماریم.

پولیپ های کولورکتال

به بیرون زدگی هایی که روی دیواره روده بزرگ قرار دارد پولیپ می گویند که معولا در سنین بالا شایع است . پولیپ ها می توانند خوش خیم و یا بدخیم باشند . برداشتن می تواند احتمال ابتلا به سرطان کولورکتال را کاهش دهد.

سابقه خانوادگی

اگر در بین افراد خانواده درجه یک سابقه ابتلا به این سرطان وجود داشته باشد ، احتمال ابتلا افزایش می یابد . هر چقدر در تعداد بیشتری از اطرافیان دیده شود و در سنین پایین رخ دهد ، درصد ابتلا به همین نسبت زیاد تر می شود.

افزایش سن

افزایش سن جزو مواردی است که در همه بیماری ها می تواند عامل تحریک کننده باشد . در مورد کولون و رکتوم نیز در بین افراد بالای 50 سال شایع است و در بین آنها دیده می شود. بیماری سرطان کولون غیرپولیپی ارثی، که نوع شایع ارثی در ابتلا به سرطان کولورکتال است و همینطور بیماری نادر پولیپوز آدنومتوز فامیلیال نیز به خاطر ایجاد تعداد زیادی از پولیپ ها در روده ، اگر به موقع درمان نشود باعث ایجاد سرطان کولورکتال می شود.

رژیم غذایی نادرست

افرادی که در برنامه غذایی خود از سبزی و میوه به مقدار کم استفاده می کنند و در رژیم غذایی آن ها از کلسیم و فیبر خبری نیست باید احتمال ابتلا به سرطان کولورکتال را در خود بیشتر بیابند . البته این موضوع می تواند در همه موارد نتیجه یکسان ندهد.

درمان سرطان کولورکتال

حال باید دید آیا این بیماری قابل درمان است و برای آن چکاری می توان انجام داد . سرطان کولورکتال در مرحله های ابتدایی می تواد با برداشتن پولیپ های موجود کاملا از بین رود و یا در صورت وجود احتمال ابتلا با آزمایش های موجود احتمال آن را به صفر رساند . پس اگر جزو دسته ای هستید که سابقه خانودادگی در شما وجود دارد و یا خود قبلا سرطان های دیگری داشته اید با رعایت مراقبت های توصیه شده می توانید به پیشگیری کمک نمایید . برخی از این مراقبت ها عبارتند از:

انجام غربالگری های لازم بعد از سن 50 سالگی

در افرادی که زمینه ارثی در آن ها وجود دارد با هماهنگی با متخصص کولون و رکتوم ، قبل از سن 50 سالگی آزمایشات لازم را انجام دهند.

کولونوسکوپی

با استفاده از این روش متخصص داخل روده را بررسی می کند و در صورت وجود پولیپ آن را خارج می کند.

معاینه انگشتی رکتوم

با این روش که بخشی از معاینات بالینی محسوب می شود ، می توان نقاط غیر نرمال را احساس کرد تا در صورت وجود برای درمان اقدام نمود.

درمان سرطان روده با جراحی

درمان سرطان کولورکتال بر طبق وضعیت جسمی بیمار بررسی می شود . انجام جراحی جزو راه های موثر برای درمان است که نوع های مختلفی برای آن ارائه می شود مانند برداشتن بخشی از کولون که با استفاده از آن قسمت آسیب دیده جدا شده و دو قسمت روده با روشی به نام اناستاموزیس به هم وصل می شود.

هزینه جراحی کولورکتال

برای درمان سرطان کولورکتال معمولا از جراحی استفاده می شود . هزینه ای که پزشک برای جراحی تعیین می کند به عوامل محتلفی بستگی دارد از جمله وضعیت پیشروی بیماری ، روش جراحی ، نوع جراحی انجام شده و مکانی که جراحی انجام می شود.

هزینه جراحی کولورکتال

علائم سرطان کولورکتال

علائم سرطان کولورکتال متفاوت است البته وجود این علائم قطعیتی برای سرطان نیست و می تواند دلایل دیگری داشته باشد به این خاطر باید در صورت مشاهده علائمی که در ادامه ذکر می شود با پرشک مشورت نمایید تا به موقع شناسایی شده و درمان گردد.

سرطان کولورکتال در شروع بیماری بدون درد می باشد، در نتیجه به دنبال پیدا کردن درد نباشید و زمان درمان را از دست ندهیم.

علائم شایع عبارتند از:

دیدن خون در مدفوع
احساس ادرار مداوم و تخلیه نشدن کامل مدفوع
وجود اسهال یا یبوست
کاهش یکباره وزن بدون اینکه دلیلی وجود داشته باشد .
وجود حالت تهوع و استفراغ
احساس خستگی و کسالت مداوم .
وجود نفخ

کولونوسکوپی چیست و برای چه کسانی انجام می شود؟

کولونوسکوپی برای بیمارانی که علائم مربوط به سرطان کولورکتال یا بیماری التهابی روده دارند استفاده می شود. دستورالعمل های جدید توصیه می کنند غربالگری کولونوسکوپی را از 45 سالگی حتما به صورت روتین و سالیانه برای پیشگیری از سرطان ها انجام شود. اگر یکی از اعضای خانواده قبل از سن 60 سالگی به سرطان کولورکتال یا پولیپ آدنوماتوز مبتلا شده باشد، توصیه می شود غربالگری را 10 سال قبل از سن او در هنگام تشخیص شروع کنید. سرطان های ارثی خاصی وجود دارند که می توانند در سنین پایین زندگی ایجاد شوند. این موقعیت ها را با پزشک خود در میان بگذارید.

سرطان روده بزرگ ارثی است؟

سرطان روده بزرگ می تواند به صورت ارثی هم باشد. یعنی به این شکل که در ۳ تا ۴ درصد موارد ممکن است که بیمار پولیپوز خانوادگی داشته باشد. پولیپوز چیست ؟ پولیپوز خانوادگی یعنی اینکه کل روده بزرگ افراد از سن ۱۲ سالگی به بعد شروع به ایجاد یکسری پولیپ هایی می کند که خیلی متعدد و زیاد هست. شاید بیش از ۱۰۰۰ عدد پولیپ در روده بزرگشان شکل می گیرد و این ها بدون استثنا تا سن ۳۰ سالگی تبدیل به سرطان خواهد شد. بنابراین خیلی مهم است که ما بدانیم بیمارانی که پولیپوز دارند یا پولیپ های متعدد دارند به موقع شناسایی شوند. پولیپوز فامیلیال است یعنی اینکه در یک خانواده اتفاق می افتد و همه ممکن است این پولیپوز را داشته باشند. بنابراین اگر کسی در خانواده پولیپوز فامیلی دارد و پولیپ های متعدد در کولون دارد، لازم است که بقیه هم کولونوسکوپی شوند و چک شوند و اگر پولیپوز داشتند حتماً لازم است که کولون آن ها به صورت پیشگیرانه که ما به آن پروفیلاکسی می گوییم، برداشته شود که تبدیل به سرطان نشود.

نوع دیگری از سرطان های کولورکتال بازهم فامیلی و ارثی است ولی به شکل فمیلیال نیست. این بیماران کسانی هستند که یکسری ژن هایی دارند که باعث می شود مستعد به سرطان روده بزرگ و رکتوم شوند. این ها معمولاً کسانی هستند که در فامیلشان سرطان خیلی زود شروع می شود. ممکن است زیر ۵۰ سال سرطان های روده بزرگ پیدا کنند. ممکن است در چند عضو خانواده این سرطان ها وجود داشته باشد یا سرطان های مرتبط با روده بزرگ و راست روده داشته باشند مثل سرطان های تخمدان، سرطان های رحم، که در این بیماران لازم است زودتر از کسانی که در ۵۰ سالگی غربالگری می شوند یعنی نرم (norme) جامعه، بررسی و غربالگری شوند.

بنابراین اگر کسی در فامیل های درجه یک یا درجه دو اشان بیماری داشتند که سرطان های کولون و رکتوم پیدا کرده و سنش زیر ۵۰ سال بوده، ما به این ها توصیه می کنیم که غربالگریشان زودتر شروع شود، ۱۰ سال زودتر از کسی که سرطان گرفته است. مثلاً اگر کسی در خانواده در ۴۵ سالگی سرطان روده بزرگ گرفته، بهتر است که بقیه فامیل در سن ۳۵ سالگی کولونوسکوپی انجام دهند تا ما اطمینان داشته باشیم که این ها پولیپی ندارند و به همین ترتیب هر ۱۰ سال باید این کولونوسکوپی انجام شود.

اهمیت تشخیص سرطان های روده بزرگ

مخصوصاً در سال های اخیر ما شاهد این هستیم که بیماران بسیار جوانی مراجعه می کنند که سرطان های روده بزرگ یا راست روده گرفته اند و چون بی توجهی کرده اند، یعنی پزشکان خیلی وقت ها بی توجهی می کنند و فکر می کنند چون فرد جوان است بنابراین احتمال اینکه سرطان داشته باشد کم است و نیازی به اینکه برای او کولونوسکوپی درخواست کنند یا بیشتر بررسی کنند نیست و این بیماران را بدون بررسی درمان هموروئید یا شقاق یا فیشر یا درمان های مشابه می کنند که این باعث اتلاف زمان می شود و بیمار می رود و ممکن است یک ماه یا دو ماه این درمان ها را انجام دهد و باز هم چون خونریزی دارد مراجعه می کند و ممکن است یک پزشک دیگر دوباره همین درمان را ادامه دهد و چندین ماه بیمار با وجود سرطانی که علامت دار شده زندگی کند، لذا این باعث پیشرفت تومور که ماه ها برای آن خیلی ارزشمند است می شود. پس اگر زمان بگذرد باعث بزرگ شدن توده، دست اندازی توده به اطراف و حتی متاستاز به جاهای دور بدن مثل ریه، کبد و مغز هم شود. بنابراین خیلی مهم است که علامت خون در مدفوع را خیلی جدی بگیریم. این موضوع خیلی مهم است و لازم است که بررسی کامل حتماً انجام شود.