اگر دچار مشکلات معده یا مری هستید و پزشک برای شما داروی پنتوپرازول را تجویز کرده است، باید در مورد نحوه مصرف و عوارض این دارو اطلاعات کافی به دست آورید. در این مطلب همراه ما باشید تا به طور کامل توضیح دهیم نحوه مصرف پنتوپرازول چگونه است؟ عوارض این دارو چیست؟ چه تداخلات دارویی دارد؟ چه افرادی نباید آن را مصرف کنند؟ کدام دوز دارویی برای شما مناسب است و در صورت فراموشی مصرف آن چه باید کرد؟
داروی پنتوپرازول چیست؟
پنتوپرازول دارویی است که برای درمان برخی از مشکلات معده و مری تجویز میشود. این دارو میزان اسید معده را کاهش داده و از این طریق علائم مربوط به بیماری‌های معده را بهبود می‌بخشد. پنتاپرازول در دسته داروهایی به نام مهارکننده‌های پمپ پروتئین قرار دارد. این دارو به‌صورت قرص، سوسپانسیون خوراکی و داخل وریدی تجویز میشود.
نام تجاری: پروتونیکس (Protonix)
نام انگلیسی: قرص pantoprazole
اشکال رایج داروی پنتوپرازول در ایران:
- پنتوبایوزول
- پنتوس
- قرص پنتوس ۴۰
- پنزول
- پنتوسک
- پنتومید
- قرص پپتیکر
- قرص انتریک کوتد
- پنتوکیم
- پنتومید
- پانتوسید
- پنتوپرازول نولپازا
- قرص آوی پنتو ۴۰
- اسامی رایج پنتوپرازول خارجی:
- Pantosec
- Pantoprazol-sandoz
- Pantozol IV
- Pantocid
قرص معده پنتوپرازول ۲۰ و ۴۰
نوع قرص این دارو از انواع قرص معده و قرص‌های تاخیری رهش است. این دارو در روده آزاد میشود. زیرا اسید معده می‌تواند تاثیر آن را از بین ببرد. به همین دلیل حتما باید به طور کامل بلعیده شود. خردکردن قرص یا جویدن آن باعث میشود، اسید معده تاثیر آن را از بین ببرد.
پنتوپرازول و سرطان معده چه ارتباطی دارند؟
در این زمینه تحقیقات به‌اندازه کافی انجام نشده است. اما طبق اطلاعات به‌دست‌آمده مصرف کوتاه‌مدت آن مشکلی در معده ایجاد نمی‌کند. اما مصرف آن برای بیش از ۳ سال ممکن است خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد.
فرق امپرازول و پنتوپرازول چیست؟
باید گفت هر دو دارو جز دسته داروهای مهارکننده پمپ پروتون هستند. پنتوپرازول برای رفلاکس یا ترشح بیش از حد اسید معده تجویز میشود. اما برای درمان برخی از بیماری‌ها مانند زخم معده، زخم اثنی‌عشر و عفونت معده تنها داروی آمپرازول موثر است. این دارو را می‌تواند برای کودکان بالای ۱ سال تجویز کرد.
بهترین برند و انواع قرص پنتوپرازول در ایران کدام است؟
برندهای مختلفی از پنتاپرازول توسط شرکت‌های داروسازی ایرانی تهیه شده است. چند مورد از بهترین برندها شامل موارد زیر است:
- قرص پنتوبایوزول ۴۰
- قرص پنتوپرازول اوه سینا ۴۰
- پنتوپرازول فارابی ۴۰
- قرص پنزول ۴۰
- قرص پنتوسک ۴۰
- قرص نولپازا ۴۰
- آمپول پنتوپرازول سی دی ۴۰
- ویال پپتیکر ۴۰
- کپسول پپتوپرازول ایران دارو ۴۰
- کپسول پنتاپرازول عبیدی ۴۰
- قرص پنتوس ۲۰
- قرص پنزول ۲۰
- قرص پنتومید ۴۰ و ۲۰
- کپسول پنتوپرازول رامین ۲۰
مکانیسم اثر پنتوپرازول چیست؟
پانتوپرازول یک مهارکننده پمپ پروتون (PPI) است که به طور غیر قابل برگشت و به طور خاص به پمپ پروتون متصل میشود و در نتیجه ترشح اسید معده را کاهش می‌دهد. پانتوپرازول در مقایسه با سایر PPIها، مدت اثر نسبتا طولانی دارد.
طریقه مصرف پنتوپرازول (نحوه مصرف قرص پنتومید چگونه است؟)
طریقه مصرف قرص پنتومید باتوجه‌به نوع بیماری تعیین میشود. معمولا برای درمان رفلاکس معده پزشک مصرف آن را یک‌بار در روز توصیه می‌کند. اما در شرایطی که معده بیش از حد اسید تولید می‌کند، معمولا این دارو باید دو بار در روز مصرف شود. اگر پزشک برای شما قرص پنتاپرازول تجویز کرده است، می‌توانید همراه یا بدون غذا آن را مصرف کنید. اما اگر دارو به‌صورت گرانول تجویز شده است، معمولا مصرف آن ۳۰ دقیقه قبل از غذا توصیه میشود.
گرانول را باید در آب سیب مخلوط کنید. این دارو را در مایعات دیگر مخلوط نکنید. یک قاشق چای‌خوری گرانول را در یک فنجان آب سیب مخلوط کرده و ۵ ثانیه هم بزنید. سپس مخلوط را سریع قورت دهید. پنتاپرازول را باید هر روز در ساعت مشخصی مصرف کنید. نحوه تزریق آمپول متوترکسات را بدون مشورت با پزشک کم یا زیاد نکنید. قرص باید به طور کامل بلعیده شود تا در روده آزاد شود. جویدن یا خردکردن آن تاثیر دارو را از بین میبرد.
تزریق آمپول پنتوپرازول، نحوه تزریق عضلانی پنتوپرازول چگونه است؟
آمپول پنتوپرازول در سرم برای چیست؟ این دارو را می‌توان به‌صورت آمپول آفاپرازول نیز تهیه کرد. پنتوپرازول تزریقی به داخل رگ تزریق شده و از این طریق روی اسید معده تاثیر می‌گذارد.
قطع ناگهانی پنتوپرازول عوارض دارد؟
بهتر است این دارو را به‌مرور قطع کنید. در دوهفته اول دارو را یک روز در میان مصرف کرده و در دوهفته دوم فاصله مصرف آن را بیشتر کنید.
در صورتی فراموش‌کردن مصرف پنتاپرازول چه کنیم؟
این دارو باید هر روز در ساعت مشخص مصرف شود. مصرف آن به‌صورت نامرتب و نادیده‌گرفتن آن در برخی روزها باعث کاهش عملکرد آن شده و اسید معده کاهش پیدا نمی‌کند. اگر یک نوبت مصرف دارو را فراموش کردید، نوبت بعدی را طبق برنامه مصرف کنید. به‌هیچ‌وجه در نوبت بعدی مصرف دارو را دوبرابر نکنید.
بهترین زمان برای مصرف قرص پنتوپرازول کی است؟ پنتوپرازول را کی بخوریم؟
پنتوپرازول ۴۰ چه موقع مصرف شود؟ بهترین زمان زمان مصرف پنتوپرازول ۴۰ درد صبح‌ها حدود یک ساعت قبل از صبحانه است. البته می‌توانید در زمان‌های دیگر نیز پنتوپرازول را بعد از غذا مصرف کنید. اگر پزشک روزی ۲ عدد قرص یا کپسول پنتاپرازول را توصیه کرده است، یک عدد را صبح و یک عدد را شب مصرف کنید.
مصرف پنتوپرازول در شب ممکن است؟
این دارو را می‌توان در هر زمانی از روز مصرف کرد. نکته مهم مصرف آن در زمان مشخص و منظم است. اما بهتر است برای بالابردن عملکرد آن، دارو را صبح‌ها قبل از صبحانه مصرف کنید. اگر پزشک روزی ۲ عدد قرص تجویز کرده است، می‌توانید یک عدد را صبح و یک عدد را شب مصرف کنید
موارد مصرف پنتوپرازول چیست؟
پزشک معمولا برای درمان آسیب‌های ناشی از رفلاکس معده این دارو را تجویز می‌کند. در بیماری رفلاکس معده، اسید معده در جهت معکوس بالا رفته و باعث سوزش سردل و آسیب به مری میشود. همچنین در بیماری به نام سندروم زولینگر – الیسون معده بیش از حد اسید تولید کرده و این دارو می‌تواند موثر باشد.
پنتوپرازول میزان اسید معده را کاهش داده و در درمان علائمی مانند سوزش سردل، مشکل در بلع و سرفه مداوم موثر است. کاهش اسید معده در این بیماران به پیشگیری از زخم کمک کرده و حتی در پیشگیری از سرطان مری موثر است.
خواص و فواید قرص پنتوپرازول
پنتاپرازول با کاهش اسید معده به تسکین برخی علائم کمک کرده و برای درمان برخی بیماری‌ها تجویز میشود. از جمله:
- درمان رفلاکس اسید معده
- درمان سندروم زولینگر – الیسون
- پیشگیری از زخم معده
- پیشگیری از سرطان مری
اوردوز با داروی پنتوپرازول
اگر شخصی این دارو را بیش از حد مصرف کرد و دچار علائم جدی مانند تنگی نفس یا بیهوشی شد، باید سریعا با اورژانس تماس بگیرید. مصرف بیش از حد آن می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد.
قرص پنتوپرازول برای قلب
این دارو بیشتر برای افراد مبتلا به بیماری رفلاکس اسید که علائمی مانند سوء هاضمه و سوزش سر دل دارند تجویز میشود. اما برخی از بیماران قلبی PPI نیز می‌توانند آن را مصرف کنند. البته باید در مصرف آن احتیاط کرد زیرا در آزمایش‌های حیوانی روی میوکارد قلب تاثیر منفی داشته است.
پنتوپرازول و کبد چرب
افرادی که دچار مشکلات کبدی هستند، نباید از این دارو استفاده کنند. پنتاپرازول بیماری کبدی را تشدید می‌کند.
ایا قرص پنتوپرازول باعث لاغری میشود؟
این دارو ممکن است در برخی افراد باعث کاهش اشتها شود. این عارضه جز عوارض رایج نبوده اما احتمال آن وجود دارد. با ازدست‌دادن اشتها شخص به‌مرور دچار کاهش وزن میشود.
قرص پنتوپرازول برای نفخ و اسید معده (ایا قرص پنتوپرازول برای معده درد خوب است؟)
پنتازول با کاهش اسید معده، سوء هاضمه و سوزش سر دل، ناراحتی معده را درمان می‌کند. همچنین برای درمان زخم معده و یک بیماری نادر به نام سندرم زولینگر-الیسون نیز استفاده میشود.
قرص پنتوپرازول و فشار خون، آیا قرص پنتوپرازول فشار خون را بالا میبرد؟
طبق تحقیقات پزشکی انجام شده، پنتوپرازول بر فشار خون تأثیری ندارد، اما افزایش ضربان قلب سریع به عنوان یکی از عوارض جانبی این دارو گزارش شده است. ضربان قلب سریع یا نامنظم، لرزش و گرفتگی عضلانی از دیگر عوارض جانبی پنتوپرازول هستند، بنابراین در صورت مشاهده هر یک از این علائم با پزشک مشورت کنید.
شربت پنتوپرازول برای نوزادان و کودکان
پزشک برای کودکان ۵ تا ۱۷ سالی که دچار رفلاکس معده هستند، ممکن است این دارو را تجویز کند. برای کودکان ۱۵ تا ۴۰ کیلوگرم مصرف پنتوپرازول ۲۰ مجاز بوده و بیشتر از آن نباید استفاده کرد.
دوز داروی پنتوپرازول
این دارو در دو دوز پنتوپرازول ۲۰ و پنتوپرازول ۴۰ موجود است. پزشک باتوجه‌به سن بیمار و نوع و شدت بیماری دوز موردنظر را انتخاب می‌کند:
| دوز مصرفی قرص معده پنتوپرازول | توضیحات طریقه مصرف قرص پنتومید |
|---|---|
| دوز مناسب برای بیماری رفلاکس معده به مری | – پنتوپرازول ۴۰ برای افراد بالای ۱۸ سال تجویز میشود. این دارو را باید یک‌بار در روز همراه یا بدون غذا مصرف کرد. – در کودکان ۵ تا ۱۷ سال دوز دارو باتوجه‌به وزن کودک تعیین میشود. اگر کودک بیشتر از ۴۰ کیلوگرم باشد، پنتوپرازول ۴۰ تجویز میشود. اما اگر وزن کودک بین ۱۵ تا ۴۰ کیلوگرم باشد، باید از پنتوپرازول ۲۰ استفاده کرد. کودکان باید حداکثر ۸ هفته از این دارو استفاده کنند. |
| دوز مناسب برای اسید اضافی معده (مانند سندروم زولینگر – الیسون) | – بزرگسالان بالای ۱۸ سال باید پنتوپرازول ۴۰ را دو بار در روز مصرف کنند. – برای کودکان ۱ تا ۱۷ سال دوز ایمن و موثری تعیین نشده است. |
زمان مصرف پنتوپرازول ۴۰ کی است؟
عوارض جانبی پنتوپرازول چیست؟
این دارو می‌تواند عوارضی در بدن ایجاد کند. برخی از عوارض رایج بوده و در تعداد زیادی از مصرف‌کنندگان این دارو دیده میشود. برخی از عوارض نیز جدی بوده و باید به علائم آنها دقت کرد.
عوارض جانبی که ممکن است با مصرف این دارو ایجاد شود، عبارت‌اند از:
- سردرد
- اسهال
- دل‌درد
- حالت تهوع و استفراغ
- باد شکم
- سرگیجه
- درد مفاصل
- شکستگی استخوان
- لوپوس اریتماتوز جلدی که باعث که باعث ایجاد بثورات روی پوست میشود.
- لوپوس اریتماتوز سیستمیک که باعث خستگی، کاهش وزن، لخته شدن خون، سوزش سردل و تب میشود.
- پولیپ غده فوندیک.
عوارض جانبی مصرف طولانی مدت پنتوپرازول چیست؟
برخی از عوارض این دارو می‌تواند جدی باشد. اگر علائم شدید داشتید، باید با پزشک خود یا اورژانس تماس بگیرید. استفاده بیشتر از ۳ ماه از این دارو می‌تواند باعث پایین آمدن سطح منیزیم شود. در نتیجه علائم زیر ظاهر میشود:
- تشنج
- ضربان قلب غیرطبیعی
- لرزش
- بی‌قراری
- ضعف عضلانی
- سرگیجه
- اسپاسم دست‌وپا
- گرفتگی یا درد عضلانی
مصرف این دارو برای بیش از ۳ سال باعث کاهش جذب ویتامین B۱۲ در بدن میشود. علائم آن عبارت‌اند از:
- عصبی شدن
- نوریت (التهاب عصب)
- بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن دست‌وپا
- کاهش هماهنگی عضلات
- تغییر در قاعدگی
داروی پنتوپرازول می‌تواند خطر ابتلا به عفونت کلستریدیوم دیفیسیل را بالا ببرد. علائم آن شامل موارد زیر است:
- اسهال شدید
- مدفوع آبکی
- دل‌درد
- تب
مصرف این دارو در برخی افراد باعث آسیب کلیه میشود. اگر علائم زیر در بدن شما ظاهر شد، باید برای بررسی آسیب کلیه به پزشک مراجعه کنید:
- درد پهلو
- درد کمر
- تغییرات در ادرار
حساسیت به پنتوپرازول
در زمان حساسیت، قرص پنتوپرازول چه عوارضی دارد؟ اگرچه واکنش به این دارو نادر است، اما مواردی از واکنش‌های آنافیلاکتوئیدی نیز گزارش شده است. آنافیلاکسی ناشی از مصرف پانتوپرازول باید در تشخیص افتراقی آنافیلاکسی در مصرف خوراکی و تزریقی دارو در نظر گرفته شود.
عوارض مصرف قرص پنتوپرازول در بارداری، قرص پنتوپرازول ۴۰ در بارداری ضرر دارد؟
دررابطه‌با دوران بارداری این دارو از گروه داروهای دسته C است. دسته C به معنای مطالعه روی حیوانات باردار و تاثیر این دارو روی جنین حیوان بوده است. اما روی زنان بارداری مطالعه به‌اندازه کافی انجام نشده است.
قرص معده درد پنتوپرازول در شیردهی
این دارو در دوران شیردهی باعث انتقال از طریق شیر به نوزاد میشود. به همین دلیل می‌تواند در نوزاد نیز عوارضی ایجاد کند. در این شرایط باید با پزشک صحبت کنید تا داروی دیگری جایگزین شود.
موارد احتیاط و منع مصرف قرص یا کپسول پنتوپرازول چیست؟
پیش از مصرف این دارو باید به برخی از هشدارها و موارد احتیاط توجه کنید. این دارو با چند هشدار همراه است:
- واکنش آلرژیک: در موارد نادر می‌تواند باعث آلرژی شود و تورم پوست و مشکلات تنفسی ایجاد کند.
- اگر پوکی‌استخوان دارید، با پزشک در میان بگذارید. این دارو خطر ابتلا به پوکی‌استخوان را افزایش می‌دهد.
- اگر سابقه هیپو منیزیمی (پایین بودن سطح منیزیم خون) دارید، این دارو می‌تواند منیزیم خون شما را کاهش دهد.
- مصرف این دارو روی نتایج آزمایش مربوط به تومورهای عصبی غدد تاثیر گذاشته و مصرف آن باید ۱۴ روز قبل از آزمایش قطع شود.
- مصرف این دارو در دوران بارداری و شیردهی باید قطع شود.
- اگر از داروهای حاوی ریلپیویرین استفاده می‌کنید، باید به پزشک اطلاع دهید.
مصرف این دارو در برخی افراد باعث شدید شدن علائم شده و نباید این گروه از افراد پنتاپرازول را مصرف کنند. از جمله:
- زنان باردار
- زنان شیرده
- افراد مبتلا به پوکی‌استخوان
- افراد مبتلا به عفونت معده
تداخلات دارویی پنتاپرازول (تداخل دارویی پنتوپرازول چیست؟)
قرص پنتوپرازول می‌تواند با برخی داروها، گیاهان و ویتامین‌ها تداخل دارویی داشته باشد. به همین دلیل زمان مراجعه به پزشک باید اطلاعات کاملی از داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک قرار دهید. نمونه‌هایی از این نوع داروها که می‌توانند با پنتوپرازول تداخل دارویی داشته باشند، در ادامه ذکر شده است.
۱. داروهای HIV
برخی از داروهای مربوط به بیماری ایدز نباید با پنتاپرازول مصرف شوند. مصرف آنها به طور هم‌زمان باعث میشود، تاثیر داروی ایدز پایین آمده و بدن در کنترل عفونت با اختلال روبرو شود. این داروها عبارت‌اند از:
- آتازاناویر
- نلفیناویر
۲. داروهای تحت تاثیر PH معده
برخی از داروها به کاهش اسید معده حساس بوده و در این شرایط تاثیر آنها کاهش پیدا می‌کند. ازآنجایی‌که پنتاپرازول باعث کاهش اسید معده میشود، نباید این داروها هم‌زمان مصرف شوند. نمونه‌ای از این نوع داروها شامل موارد زیر است:
- کتوکونازول
- آمپی‌سیلین
- آتازاناویر
- نمک آهن
- ارلوتینیب
- مایکوفنولات موفتیل
۳. داروی سرطان
یکی از انواع داروهای سرطان به نام متوترکسات نباید با پنتوپرازول مصرف شود. مصرف هم‌زمان آنها باعث افزایش بیش از حد متوترکسات در بدن میشود. اگر شما از دوزهای بالای متوترکسات استفاده می‌کنید، احتمالا پزشک داروی دیگری را جایگزین پنتاپرازول می‌کند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
اگر دچار بیماری مربوط به معده مانند رفلاکس معده یا سندروم زولینگر – الیسون هستید و متخصص گوارش داروی پنتوپرازول را برای شما تجویز کرده است، باید به نحوه مصرف و عوارض آن دقت کنید. این دارو اسید معده را کاهش داده و از این طریق به بهبود علائم بیماری کمک می‌کند. اما مصرف طولانی‌مدت آن می‌تواند عوارض جدی در پی داشته باشد.