EBV در آزمایش خون به چه معنا است؟
ویروس اپشین بار با نام انگلیسی (Epstein-Barr virus)، یک هرپس گاما است که فقط در انسان‌ها رشد می‌کند و تکثیر می‌شود. این ویروس همچنین با نام هرپس انسانی شناخته می‌شود. به گفته سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، اکثر افراد در طول عمر خود گرفتار این عفونت می‌شوند. این ویروس که هیچ علائمی در افراد بزرگسال از خود نشان نمی‌دهد، می‌تواند در ۳۰ تا ۳۵ درصد موارد باعث ایجاد بیماری به نام مونونوکلئوز عفونی شود. آزمایش عفونت ویروس اپشین بار می‌تواند تشخیص دهد که آیا فرد مشکوک به عفونت ویروس EBV هست یا خیر.
آنتی بادی‌ها، پروتئین‌هایی هستند که سیستم ایمنی بدن در مقابل عوامل مخربی به نام آنتی ژن ترشح می‌کند. آزمایش EBV برای شناسایی آنتی بادی‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که برای مقابله با آنتی ژن‌های ویروس EBV ترشح می‌شوند.
انواع آنتی ژن‌های این ویروس عبارتند از VCA، EA و EBNA که نوع اول به انواع آنتی ژن IgM و IgG تقسیم می‌شود.
ویروس Epstein-Barr (EBV) ، عضوی از گروه ویروس هرپس و عامل بیماری مونونوکلئوز عفونی است.
این تست دارای سه جز است: آنتی ژن کپسید ویروسی (VCA) IgG ، VCA IgM و آنتی ژن هسته‌ای اپشتین بار (EBNA). وجود آنتی بادی‌های VCA IgM نشانه عفونت اولیه اخیر با ویروس Epstein-Barr (EBV) است. وجود آنتی بادی‌های VCA IgG نشان‌دهنده عفونت در گذشته است. بیش از ۹۰٪ از جمعیت بالغ به طور طبیعی، آنتی بادی‌های کلاس IgG را نسبت به VCA و EBNA دارند. تعداد کمی از بیمارانی که به EBV آلوده شده‌اند قادر به تولید آنتی بادی برای EBNA نخواهند بود.
تفسیر آزمایش EBV IgG چگونه است؟
زمانی که جواب آزمایش EBV IgG را دریافت کردید، باید به پزشک مربوطه مراجعه کنید تا با تفسیر آزمایش، درمان یا آزمایش بعدی را در صورت نیاز برای شما تجویز کند.
زمانی که آزمایش EBV IgG را انجام می‌دهید، دو احتمال وجود دارد؛ آزمایش مثبت باشد یا منفی. در صورت منفی بودن آزمایش خون، جای نگرانی نیست و شما به این ویروس آلوده نیستید. اما در صورتی که این مولفه مثبت بود، احتمال این که در زمان انجام آزمایش یا اخیرا به عفونت EBV مبتلا بوده باشید، زیاد است.
همانطور که ذکر شد، مثبت بودن این آزمایش به منزله احتمال بالای ابتلا به ویروس اپشین بار است. اگر VCA-IgMدر آزمایش منفی، اما VCA-IgG و EBNA مثبت هستند، احتمالا شما اخیرا به ویروس اپشین بار مبتلا بوده‌اید و اکنون در مقابل ابتلا به آن آسیب‌پذیر هستید.
به‌طور کلی افزایش مقادیر VCA-IgG به معنای ویروس فعال EBV است، در حالی که تراکم کم آن به این معنا است که اخیرا به این ویروس مبتلا بوده‌اید و اکنون در حال بهبودی هستید.
البته دقت داشته باشید در هر صورت باید مراقبت‌های لازم و دستورات پزشک را رعایت کنید؛ چرا که تراکم VCA-IgG با شدت عفونت یا مدت زمان مورد نیاز تا رفع آن هماهنگی ندارد.
مقادیر بالای VCA-IgG در خون می‌توانند همواره در همان مقدار باقی بمانند و تا آخر عمر فرد کاهش پیدا نکنند.
EBV IgM در آزمایش خون چیست؟
آنتی بادی EBV IgM پس از اولین مواجهه با ویروس، توسط سیستم دفاعی بدن تولید شده و پس از گذشت ۶ تا ۴ هفته از بین می‌رود. وجود این آنتی بادی یعنی اینکه بدن در مواجهه با ویروس قرار دارد.
در تفسیر آزمایش EBV IgM به چه نکاتی توجه می شود؟
در مراحل نخست بیماری، آنتی‌بادی‌های IgM و IgG که علیه کپسید ویروس در بدن تولید می‌شوند، قابل تشخیص هستند.
- اگر در نمونه سرم فرد، آنتی‌بادی VCA IgM دیده شود، به احتمال زیاد فرد دچار عفونت EBV شده یا اخیرا به آن مبتلا بوده است.
- اگر فرد دارای علائم عفونت مونو است، تشخیص عفونت مونو خواهد بود حتی اگر تست آن منفی باشد.
- مقادیر مثبت VCA IgM,VCA IgG و مقادیر منفی EBNA IgG به معنی مبتلا بودن فرد به عفونت حاد است.
- نکته مهم دیگری که وجود دارد این است که VCA IgG در بعضی موارد برای اتصال به جایگاه مخصوص VCA IgM با این فاکتور رقابت می‌کند و به آن غلبه می‌کند که در این شرایط جواب آزمایش منفی کاذب تلقی می‌شود.
در جدول زیر این آنتی بادی‌ها بررسی شده‌اند:
| آنتی بادی‌های ضد EBV | بدون عفونت | عفونت اخیر (فعال) | عفونت پیشین |
| Vca-IgG | منفی | مثبت | مثبت |
| Vca-IgM | منفی | مثبت | منفی |
| EBNA-IgG | منفی | منفی | مثبت |
برای انجام آزمایش EBV IgM چه شرایطی لازم است؟
- این آزمایش برای تعیین حساسیت، ایمنی و عفونت اولیه EBV انجام می‌شود. نکته‌ای که در مورد این آزمایش وجود دارد این است که نباید برای عموم مردم صورت پذیرد، بلکه تست فقط باید زمانی انجام گیرد که شواهد بالینی نشانه تشخیص عفونت اولیه باشد.
- برای انجام این آزمایش از خون وریدی یا سیاهرگی بیمار استفاده می‌شود.
- آزمایش EBV نیازی به ناشتا بودن ندارد.
نرمال نبودن میزان EBV در آزمایش خون یعنی چه؟
- در زنان باردار، ویروس EBV تاثیرات زیادی بر روی جنین می‌گذارد. این ویروس سبب عفونت جفت و آسیب زدن به قلب، چشم و کبد جنین می‌شود.
- در کودکان ویروس EBV عفونت‌های حاد کلیوی همراه با علائمی مثل(خون ادراری)میکروسکوپی، از کار افتادگی کلیه و .. را به همراه دارد.
در افراد بالغ با نقص ایمنی، امکان بروز بیماری‌های زیر وجود دارد:
- منونوکلئوز عفونی کلاسیک
- در ۹۰ درصد موارد لنفوم یورکیت سرطان لنفی)
- کارسینوم‌های نازوفارنژیال (نوعی سرطان که ناحیه پشت بینی و ناحیه فوقانی پشت گلو را آلوده می‌کند. به این ناحیه «نازوفارینکس» گفته می‌شود.)
- کارسینوم‌های (سرطان) معده
- لوکوپلاکی مویی. ( بیماری که در آن ضایعات ضخیم و سفید رنگی روی لثه‌ها و بخش داخلی گونه‌ها ایجاد می‌شوند.)
- بیماری هوچکین
- پنومونی یا همان ذات‌الریه
- تومور عضلانی