CEA در آزمایش خون چیست؟
شاید بخواهید بدانید بالا بودن CEA نشانه چیست؟ برای پاسخ به این سوال لازم است کمی راجع به آن بیشتر بدانید. آزمایش CEA برای شناخت و کنترل بیماری سرطان انجام می‌گیرد. افزایش آن می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد. التهاب کولیت، التهاب لوزالمعده، سرطان کبدی، سرطان معده، سرطان سینه، سرطان ریه، سرطان لوزالمعده، سیگار کشیدن و سیروز کبدی از جمله دلایل شایع افزایش cea در آزمایش خون به شمار می‌روند.
CEA، تومورمارکری است که پیش از تولد در دستگاه گوارشی جنین تولید می‌شود و به بالاترین حد ممکن می‌رسد، اما بلافاصله پس از تولد روند نزولی پیدا می‌کند. هرچه فرد بزرگتر شود سطح این تومورمارکر نیز کاهش پیدا می‌کند، بنابراین افزایش آن می‌تواند نشان ابتلا به سرطان، رشد بیماری و متاستاز مجدد سرطان باشد. البته این تومورمارکر در افراد سیگاری نیز سطح افزایشی و بحرانی را نشان می‌دهد. در هر صورت این آزمایش برای تشخیص، کنترل روند درمان و اطلاع از متاستاز انواع سرطان بکاربرده می‌شود.
فسیر آزمایش خون CEA
همانطورکه اشاره کردیم آنتی ژن CEA یا Carcinoembryonic پروتئینی است که به میزان نرمال در بافت‌های گوارشی جنین داخل رحم تولید می‌شود، بنابراین تا زمانی که جنین داخل رحم مادر باشد وجود این آنتی ژن خطری درپی ندارد. هنگامیکه کودک متولد می‌شود، نمی‌توان سطح CEA را اندازه‌گیری کرد.
در حالت نرمال هرچه سن افزایش پیدا کند سطح CEA نیز باید کمتر شود. اما مشخص شده که مبتلایان به سرطان روده بزرگ و سرطان کارسینوماها(سرطان کیسه صفرا، سرطان کبد، سرطان لوزالمعده و سینه) این آنتی ژن را در خون دارند. البته این تومور مارکر در آزمایشات بیماران مبتلا به کولیت اولستراتیو، دیورکیولیت و سیروز کبدی نیز مشاهده می‌شود. با استفاده از اندازه‌گیری سطح این آنتی ژن می‌توان قبل از پیشرفت بیماری از وجود سرطانهایی مانند سرطان سینه مطلع شد. البته با استفاده از آزمایش CEA و بررسی تفسیر آن پزشک متخصص می‌تواند بر روال درمان بیمار و کنترل وضعیت آن نیز تسلط و آگاهی بیشتری پیدا کند.
این آزمایش قبل و بعد از درمان انجام می‌گیرد و سپس نتیجه دو آزمایش با هم مقایسه می‌شود. چنانچه پس از درمان نیز این تومورمارکر مشاهده شود، به این معناست که سرطان برگشته و درمان بی‌نتیجه بوده است.
در واقع اصلی‌ترین کاربردی که این تومورمارکر برای متخصصین و بیماران مبتلا به سرطان دارد این است که خیلی زودتر عود سرطان را تشخیص دهند و از متاستاز بیشتر سرطان جلوگیری کنند. این تومورمارکر در متاستاز و شکست درمان سرطان‌های کبدی و استخوان بیشترین سطح ممکن است دارد.
میزان نرمال آزمایش CEA
به طور کلی رنج نرمال آزمایش CEA باید کمتر از ۵ ng/mL باشد. چنانچه در آزمایش بیش از این گزارش شود، مقدار بحرانی و خارج از حدود طبیعی است.
گاهی اوقات عواملی سبب می‌شوند که نتیجه آزمایش CEA با اختلال مواجه شود یا اینکه نتیجه کاذب اعلام شود:
- شرایط پیش از انجام آزمایش رعایت نشود.
- نمونه‌گیری دقیق و درست انجام نشده باشد.
نتایج مشکوک می‌تواند علت تکرار آزمایش CEA باشد. لازم است پیش از انجام آزمایش تومورمارکر Cea موارد زیر را بدانید و رعایت کنید تا نتیجه کاذب نشود:
- در افراد سیگاری، نتیجه CEA بالا و کاذب خواهد بود.
- رادیوتراپی پیش از آزمایش CEA سبب افزایش سطح این تومورمارکر می‌شود.
- مصرف داروهای هپاتوکسیک که برای درمان سرطان کاربرد دارند سبب افزایش کاذب Cea می‌شود.
آزمایش CEA چه زمانی تجویز می‌شود؟
CEA نوعی آنتی ژن گلیکوپروتئینی است. بررسی سطح این آنتی ژن زمانی در آزمایش خون درخواست می‌شود که فرد مشکوک به سرطان باشد یا اینکه روند درمانی او تحت کنترل قرار گرفته باشد. این تست معمولا زمانی درخواست می‌شود که بیمار مبتلا به سرطان کولون باشد و علائم زیر در او دیده شود:
- کاهش وزن بدون دلیل
- احساس ضعف جسمانی
- احساس خستگی با وجود استراحت کافی
- مشاهده خون در مدفوع
- احساس گرفتگی، نفخ و درد در ناحیه شکمی
- تغییر رنگ و ظاهر مدفوع
- کنترل روند درمان سرطان