آزمایش آنتی‌بادی تیروئید یا Anti TPO چیست؟
TPO به تولید هورمون‌های تیروئیدی کمک می‌کند. آزمایش Anti TPO آنتی بادی‌های مربوط به هورمون TPO را در خون اندازه‌گیری می‌کند و برای تشخیص بیماری‌های تیروئیدی بسیار موثر است.
آنتی‌بادی‌ها نوعی از پروتئین‌ها هستند که سیستم ایمنی بدن به طور طبیعی آن‌ها را تولید می‌کند. وظیفه‌ی آنتی‌بادی تشخیص و معرفی میکروب به‌عنوان عامل بد و مضر است تا سایر سلول‌های ایمنی بدانند که به چه چیزی باید حمله کنند.
در سیستم ایمنی سالم، کنترل‌های زیادی وجود دارد که از حمله به پروتئین‌های خودی جلوگیری می‌کند. بااین‌حال، زمانی که این کنترل‌ها از کار بیفتند، سیستم ایمنی ممکن است آنتیبادیهایی تولید کند که ضدپروتئین‌های بدن (همچون پروتئین موجود در غده‌ی تیروئید) هستند. این امر می‌تواند به حملات خود ایمنی علیه تیروئید منجر شود. دو آنتی‌بادی رایجی که در بروز بیماری هاشیموتو نقش مهمی ایفا می‌کنند، عبارت‌اند از:
- آنتی‌بادی‌های ضد پراکسیداز تیروئید (Anti-TPO): تیروئید پراکسیداز آنزیمی است که وظیفه‌ی تولید هورمون تیروئید در غده‌ی تیروئید را بر عهده دارد. آنتی‌بادی‌های Anti-TPO، تیروئید پراکسیداز را تخریب یا مسدود می‌کنند؛ بنابراین تیروئید پراکسیداز نمی‌تواند هورمون تیروئید کافی بسازد. به طور خلاصه، آنتی‌بادی‌های Anti-TPO، تولید هورمون تیروئید را مسدود می‌کنند.
- آنتی‌بادی‌های ضد تیروگلوبولین (Anti-TG): تیروگلوبولین به انتقال و تولید هورمون تیروئید کمک می‌کند. آنتی‌بادی‌های Anti-TG باعث می‌شوند که تیروگلوبولین کافی برای تولید هورمون تیروئید وجود نداشته باشد. Anti-TG تیروگلوبولین را مسدود می‌کند؛ بنابراین تیروگلوبولین نمی‌تواند هورمون‌های تیروئید را تولید و منتقل کند.
آزمایش Anti TPO (آنتی‌بادی تیروئید) برای این انجام می‌شود که در صورت وجود این آنتی‌بادی، آن را در مراحل اول تشخیص دهند و از بروز آسیب بیشتر به تیروئید جلوگیری کنند.
Anti TPO در آزمایش خون چیست؟
Anti TPO در آزمایش خون به تشخیص بیماری‌های خودایمنی تیروئید مثل تیروئیدیت هاشیموتو و بیماری گریوز کمک می‌کند. اگر در خون بیمار آنتی بادی TPO باشد، به این معناست که علت بیماری تیروئید او اختلال خود ایمنی، مانند بیماری هاشیموتو یا گریوز است. همان‌طور‌که می‌دانید بیماری خود ایمنی آنتی بادی‌هایی تولید می‌کند که به بافت‌های خود بدن حمله می‌کنند، در غده تیروئید نیز آنتی بادی‌هایی هستند که به این غده حمله می‌کنند در نتیجه، باعث می‌شوند غده تیروئید متورم شود و عملکرد آن کاهش پیدا کند.
تفسیر آزمایش Anti TPO
اگر مقدار Anti TPO بالای ۹ IU/mL باشد، به این معناست که تیروئید با بیماری خود ایمنی در ارتباط است. اگر شخصی «کم کاری تیروئید تحت بالینی» داشته باشد و TPO زیادی در بدن او پیدا شود، خطر ابتلا به این بیماری و غده فوق کلیه در او افزایش می‌یابد. مقدار طبیعی TPO باید کمتر از ۹ IU/mL و TSI باید کمتر از IU/mL ۱.۳ باشد.
نتایج آزمایش شما ممکن است یکی از موارد زیر را نشان دهد:
- منفی: نتیجه‌ی منفی نشان می‌دهد که هیچ آنتی‌بادی تیروئیدی در خون یافت نشده است. این نتیجه به این معناست که علائم تیروئید شما ناشی از یک بیماری خودایمنی نیستند
- مثبت: این نتیجه نشان می‌دهد که در خون آنتیبادیهایی برای TPO و/ یا Tg یافت شدند. این موضوع ممکن است به این معنا باشد که شما به بیماری هاشیموتو مبتلا هستید. اکثر افراد مبتلا به بیماری هاشیموتو دارای سطوح بالایی از یک یا هر دو نوع آنتی‌بادی هستند
- مثبت: این نتیجه نشان می‌دهد که در خون آنتیبادیهایی برای گیرنده‌ی TPO و/ یا TSH یافت شده‌اند. این امر ممکن است به معنای ابتلای شما به بیماری گریوز باشد
هر چه تعداد آنتی‌بادی‌های تیروئیدی شما بیشتر باشد، احتمال ابتلا به اختلالات خودایمنی تیروئید نیز بیشتر می‌شود. اگر در نتیجه‌ی آزمایش Anti TPO وجود بیماری هاشیموتو یا بیماری گریوز تشخیص داده شد، پزشک داروهایی را برای کنترل وضعیتتان تجویز می‌کند. اگر فردی TSH غیر طبیعی داشته باشد یا آزمایش T4 او نشان دهد که سطح هورمون او کم یا زیاد است، این تست از او گرفته می شود.
چه عواملی بر نتیجه آزمایش Anti TPO تاثیرگذار است؟
بارداری، غده تیروئید را بیش از حد تحریک کرده و می‌تواند باعث تغییر نتیجه تست تیروئید شود. سطح تیروئید در طول یک بارداری طبیعی در مناطق ید دار ۱۰ درصد و در مناطق دارای کمبود ید تا ۴ درصد افزایش می‌یابد. به این ترتیب تولید تیروکسین T4 و تری یدوتریونین T3 تا ۵ درصد افزایش خواهد یافت. آنتی بادی‌های تیروئید با غلظت بالا در خانم‌های باردار باعث سقط‌های مکرر، زایمان زودرس و ناباروری می‌شود. بنابراین، برای خانم‌های باردار باید کمتر از ۳۵ باشد. همچنین اگر TPO در دوران بارداری بالا باشد باعث می‌شود روی شنوایی نوزاد تاثیر بگذارد.
بیماری هاشیموتو یکی از بیماری‌های پیش‌زمینه‌ای موثر در نتیجه آزمایش آنتی بادی تیروئید است. این بیماری به عملکرد تیروئید شما آسیب می‌رساند و در آمریکا به یکی از علل کم کاری تیروئید معروف است. از علائم این بیماری می‌توان به یبوست، پوست خشک و رنگ پریده، کلسترول بالا، افسردگی، عدم تحمل سرما، موهای کم پشت و مشکلات باروری اشاره کرد.
یکی دیگر از شرایط موثر بیماری گریوز است که به وسیله آنتی بادی گیرنده تیروتروپین تحریک می‌شود. از علائم این بیماری می‌توان به عرق کردن بیش از حد، بی خوابی، خستگی، ضربان قلب سریع و حرکات مکرر روده اشاره کرد. همچنین این بیماری روی قاعدگی تاثیر می‌گذارد.
چه عواملی باعث بالا رفتن Anti TPO می‌شود؟
رایج‌ترین عواملی که باعث بالا رفتن Anti TPO و نیاز به انجام آزمایش Anti TPO می‌شوند، شامل این مواردند:
- عفونت‌ها
بسیاری از عفونت‌های باکتریایی و ویروسی ممکن است باعث ایجاد هاشیموتو در افرادی شوند که پیش‌زمینه‌ی ژنتیکی دارند. عفونت می‌تواند باعث فعال شدن یک بیماری خودایمنی کنترل‌نشده شود.
تقریباً تمام بیماری‌های خودایمنی با یک یا چند عفونت مرتبط هستند. برای مثال، اجزای ویروس هپاتیت C، پاروویروس انسانی B19، کوکساکی ویروس و ویروس هرپس، در تیروئید بیماران مبتلا به هاشیموتو شناسایی شده است.
- یائسگی
تغییرات هورمونی در دوران یائسگی تأثیر زیادی روی سیستم ایمنی بدن می‌گذارند. تغییرات استروژن و پروژسترون در دوران یائسگی باعث می‌شوند که در تعادل التهاب در بدن تغییراتی ایجاد شود و سطح التهاب در بدن افزایش پیدا کند. بسیاری از اختلالات خودایمنی، نظیر بیماری هاشیموتو، با تغییرات هورمونی در یائسگی مرتبط هستند. همچنین با انجام آزمایش یائسگی نیز می‌توانید آن را تشخیص دهید.
- قرار گرفتن در معرض سموم محیطی
بسیاری از مواد شیمیایی مختلف باعث ایجاد اختلالات خودایمنی می‌شوند. به‌عنوان مثال جیوه، آلومینیوم، دی‌اکسین، آفت‌کش‌ها، آزبست و تری‌کلرواتیلن ممکن است باعث ایجاد اختلالات خودایمنی شوند. برخی از سموم، سیستم‌های هورمونی را مختل می‌کنند یا به DNA آسیب می‌رسانند. برخی دیگر از سموم نیز باعث بیش‌ازحد فعال شدن سیستم ایمنی می‌شوند و کنترل‌ها و تعادل‌های موجود در سیستم ایمنی (که از آن در برابر خودایمنی محافظت می‌کنند) را از بین می‌برند.
- نشت روده
روده به‌عنوان یک مانع بین دنیای درون و بیرون عمل می‌کند. با توجه به اینکه ۶۰ تا ۸۰ درصد از سیستم ایمنی بدن ما در روده قرار دارد، احتمال اینکه روده منجر به بروز بیماری‌های خودایمنی شود بالاست.
اگر ذرات غذا و عوامل بیماری‌زا بتوانند سد روده را از بین ببرند و در معرض سیستم ایمنی روده قرار بگیرند، این موضوع التهاب را افزایش می‌دهد و این افزایش التهاب منجر به اختلالات خودایمنی می‌شود. شواهد کنونی نشان می‌دهند که بهبود سد روده‌ای که نشت کرده، اثرات عوامل ژنتیکی و محیطی منجر به بیماری‌های خودایمنی را کاهش می‌دهد.
- مصرف گلوتن
گلوتن ممکن است سبب بروز اختلالات خودایمنی در افرادی شود که در این بیماری پیش‌زمینه دارند. گلوتن باکتری‌های روده را دفع و سد روده را باز می‌کند. همچنین گلوتن قادر به ایجاد التهاب است و می‌تواند پاسخ‌های ایمنی را در انسان‌ها ایجاد کند.
گلیادین (پروتئین موجود در گلوتن)، ساختاری بسیار شبیه به پروتئین‌های غده‌ی تیروئید دارد. اگر سیستم ایمنی گلیادین را به‌عنوان عامل خارجی تشخیص دهد، ممکن است به دلیل این شباهت زیاد، آنتیبادیهایی را برای ازبین‌بردن پروتئین‌های تیروئید نیز تولید کند. به این دلایل، پزشکان به افراد مبتلا به هاشیموتو توصیه می‌کنند که گلوتن را به‌طور کامل از رژیم غذایی خود حذف کند، حتی اگر هیچ‌گونه علائم گوارشی ناشی از گلوتن نداشته باشد.
- استرس
استرس می‌تواند باعث نشت روده و افزایش باکتری‌های ناسالم در روده شود. همچنین قادر است سیستم ایمنی را از بین ببرد و منجر به بروز بیماری‌های خودایمنی شود.
- کمبود ویتامین D
سیستم ایمنی را تنظیم می‌کند تا بتواند با قدرت با میکروب‌ها مقابله کند. همچنین به حفظ سد روده کمک می‌کند.
عوارض بالا بودن Anti TPO
اگر بالا بودن Anti TPO ناشی از هاشیموتو باشد، ممکن است فرد عوارض زیر را تجربه کند:
- مشکلات قلبی
- مشکلات مربوط به سلامت ذهن همچون افسردگی
- اختلالات جنسی و اختلالات مربوط به دستگاه تناسلی
- سقط جنین و زایمان زودرس
- میگزدم
اگر بالا بودن Anti TPO ناشی از گریوز باشد، ممکن است فرد عوارض زیر را تجربه کند:
- بیماری گریوز چشمی (افتالموپاتی گریوز) که شامل بیرون‌زدگی غیرعادی چشم است
- درموپاتی گریوز (درموپاتی تیروئیدی یا گریوز پوستی) که نوعی بیماری پوستی است
- طوفان تیروئید (بحران تیروتوکسیک) که یک وضعیت بسیار مهلک است
- بیماری قلبی
- پوکی استخوان
علائم بالا بودن Anti TPO
اگر علائمی دارید که نشان‌دهنده‌ی اختلالات تیروئید است و پزشک احتمال می‌دهد این علائم ناشی از بیماری هاشیموتو یا گریوز باشد، ممکن است انجام آزمایش Anti TPO را برای شما تجویز کند. علائم بیماری هاشیموتو عبارت‌اند از:
- خستگی و بی‌حالی
- افزایش حساسیت به سرما
- افزایش خواب‌آلودگی
- خشک شدن پوست
- یبوست
- ضعف عضلانی
- دردهای عضلانی و حساسیت نسبت به لمس
- درد و سفت شدن مفاصل
- خونریزی نامنظم یا بیش‌ازحد در دوران قاعدگی
- افسردگی
- مشکلات حافظه یا تمرکز
- تورم تیروئید (گواتر)
- پف کردن صورت
- شکننده شدن ناخن‌ها
- ریزش مو
- بزرگ شدن زبان
علائم بیماری گریوز عبارت‌اند از:
- کاهش وزن
- احساس لرزش در دست
- نداشتن تحمل گرما
- مشکلات خواب
- اضطراب
- بالا رفتن ضربان قلب
- ورم تیروئید که به گواتر معروف است
برای کاهش آنتی‌بادی TPO چه کنیم؟
برای کاهش آنتی‌بادی TPO باید اقدامات زیر را انجام دهید:
دریافت کافی مواد مغذی
اطمینان حاصل کنید که مواد مغذی ضروری برای حفظ عملکرد تیروئید و تعادل سیستم ایمنی را به‌اندازه‌ی کافی مصرف می‌کنید. این مواد مغذی عبارت‌اند از:
- ویتامین دی
- سلنیوم
- زینک
- ویتامین های گروه ب
- منیزیم
- آهن
از یک رژیم پروتکل خودایمنی (AIP) غنی از مواد مغذی استفاده کنید و از مصرف گلوتن و لبنیات بپرهیزید. این رژیم از فلور روده‌ی سالم پشتیبانی می‌کند و حاوی مواد غذایی ضدالتهابی است. زنانی که به هاشیموتو مبتلا هستند، اغلب حساسیت به لبنیات را تجربه می‌کنند. مصرف لبنیات ممکن است التهاب روده را افزایش دهد و منجر به نشت روده شود.
کنترل استرس
مدیتیشن و تنفس سریع با ۵ ثانیه دم و بازدم تکنیک‌های خوبی برای کنترل استرس و کمک به سیستم ایمنی برای حفظ تعادل هستند.
ورزش
فعالیت بدنی به‌طور قابل‌توجهی سلول‌های T تنظیمی (تنظیم‌کننده) را افزایش می‌دهد. همان‌طور که از نام این سلول‌ها پیداست، عملکرد سیستم ایمنی را تنظیم می‌کنند. این سلول‌ها مسئول حفظ تعادل و جلوگیری از رشد سلول‌های خودایمنی هستند؛ بنابراین ورزش برای مقابله با خودایمنی و کاهش آنتی‌بادی‌های مضر مفید است.
قرار نگرفتن در معرض سموم
همه‌ی ما هرروزه در معرض سموم قرار می‌گیریم؛ زیرا در دنیای امروزه قرارگیری در معرض سموم اجتناب‌ناپذیر است. اما برای کاهش قرارگیری در معرض سموم می‌توانید این اقدامات را انجام دهید:
- از یک فیلتر آب باکیفیت استفاده کنید
- تا حد امکان محصولات ارگانیک را خریداری کنید
- از مصرف غذاهای فرآوری‌شده خودداری کنید
- از نوشیدن یا خوردن در ظروف پلاستیکی خودداری کنید
- برای جلوگیری از ورود مواد شیمیایی به خانه، کفش‌ها را خارج از خانه بگذارید
- خانه‌ی خود را به‌طور مرتب گردگیری کنید. فلزات سنگین و سایر مواد شیمیایی روی ذرات گردوغبار حمل می‌شوند
- از زندگی در نزدیکی زمین گلف یا ریل قطار خودداری کنید؛ زیرا هر دو به‌طور مکرر با سموم دفع آفات سم‌پاشی می‌شوند
میزان نرمال Anti TPO در زنان
محدوده‌ی طبیعی آنتی‌بادی‌های TPO چه در زنان و چه در مردان، کمتر از ۳۰ واحد بین‌المللی در میلیمتر (IU/ml) است. اگر Anti TPO بالاتر از این مقدار باشد، آنتی‌بادی‌های پراکسیداز تیروئید بالا در نظر گرفته می‌شوند. توجه داشته باشید که محدوده‌ی نرمال مورداستفاده در آزمایشگاه‌های مختلف ممکن است با هم متفاوت باشد. اگر علائم مربوطه را دارید، می‌توانید آزمایش Anti TPO را انجام دهید.
آزمایش Anti TPO در بارداری
بارداری می‌تواند باعث بروز بیماری‌های خودایمنی شود؛ زیرا در این دوران سیستم ایمنی بدن نیاز دارد تا جنین را در خود جای دهد و بعد از بارداری به حالت عادی برگردد. یکی از دلایل افزایش بیماری‌های خودایمنی در دوران بارداری میکروکیمریسم جنین است. این وضعیت به زمانی اشاره می‌کند که سلول‌های جنین وارد جریان خون مادر می‌شوند و می‌توانند برای چندین دهه در بافت‌های مادر حضور داشته باشند. هنگامی‌که سیستم ایمنی مادر به سلول‌های جنینی واکنش نشان می‌دهد، فرآیندهای خودایمنی را تحریک می‌کند.
مثبت بودن نتیجه‌ی آزمایش Anti TPO در زنان باردار رایج است. زنانی که نتیجه‌ی آزمایششان مثبت باشد به میزان بیشتری در معرض ناباروری، کم‌خونی و همچنین زایمان زودرس قرار دارند. نتایج به‌دست‌آمده از تحقیقات انجام‌شده نشان می‌دهد که انجام آزمایش Anti TPO در بارداری ممکن است به شناسایی زودهنگام زنان در معرض خطر کمک کند.