آشنایی با مفهوم آزمایش tg یا تری‌گلیسرید خون
تریگلیسیرید (Triglycerides) نوعی لیپید یا چربی است. بدن فورا کالری‌های بلااستفاده را به صورت تری گلیسیرید ذخیره می‌کند. تریگلیسیرید در خون انرژی مورد نیاز برای عملکرد عضلات را فراهم می‌کند. تریگلیسیرید مازاد بعد از مصرف غذا وارد خون می‌شود. اگر بیشتر از نیاز بدن کالری مصرف کنید، میزان تریگلیسیرید بالا می‌رود.
کاربرد آزمایش tg
این ازمایش برای درک خطر حمله قلبی و مغزی و سایر شرایطی که می‌تواند رگ‌های خونی را درگیر کند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین اگر دچار التهاب لوزالمعده یا در معرض خطر اترواسکلروز باشید، در این تست مشخص می‌شود. ازمایش تری گلیسرید در دسته آزمایشات به نام پروفایل لیپیدی وجود دارد. لیپید به معنی چربی است. پروفایل لیپیدی موارد زیر را مشخص می‌کند:
- HDL
- تریگلیسیرید (Triglycerides)
- LDL
- کلسترول
چرا به آزمایش تری‌گلیسرید نیاز داریم؟
اگر به‌دلیل بالا بودن میزان تریگلیسیرید تحت درمان هستید، پزشک مرتبا آزمایش tg تجویز می‌کند تا روی میزان تاثیر روش درمان نظارت داشته باشد. اگر دچار پیش دیابت یا دیابت هستید، حتما باید به‌طور مرتب تریگلیسیرید را تحت کنترل داشته باشید، زیرا میزان قند خون کنترل نشده، تریگلیسیرید را افزایش می‌دهد. این‌که هر از چند گاهی باید ازمایش TG انجام دهیم به سن، جنس و خطر ابتلا به بیماری قلبی بستگی دارد. توصیه‌های کلی برای این تست عبارتند از:
سنین 2 تا 19 سال
- بهترین سن برای شروع تست تری گلیسیرید 9 تا 11 سالگی است.
- آزمایش باید هر 5 سال یک‌بار تکرار شود.
- اگر سابقه بیماری قلبی یا سکته در خانواده وجود دارد، تست برای کودک در سن 2 سالگی انجام شود.
سنین 20 سال و بالاتر
زمان مناسب برای تکرار آزمایش تری گلیسرید به شکل زیر است:
- مردان 20 تا 45 سال هر 5 سال
- زنان 20 تا 55 سال هر 5 سال
- مردان 45 ساال و زنان 55 سال به بالا هر 1 تا 2 سال
- مردان و زنان 65 سال به بالا هر سال
این آزمایش برای کودکان زیر 2 سال مناسب نیست.
شرایط انجام آزمایش tg یا تری گلیسرید(Triglycerides)
برای انجام این آزمایش باید به مدت 9 تا 14 ساعت قبل از گرفتن خون ناشتا باشید. (به این معنی که چیزی غیر از آب نخورید و ننوشید) همچنین باید به مدت 24 ساعت قبل از انجام آزمایش تریگلیسیرید از مصرف الکل بپرهیزید.
ممکن است پزشک از شما بخواهد قبل از انجام تست تریگلیسیرید مصرف برخی داروها را قطع کنید. حتما باید درمورد داروهایی که مصرف می‌کنید با پزشک صحبت کنید.
داروهای اثرگذار بر نتیجه تست خون تری گلیسرید
- رتینوئید
- استروژن
- کلوفیبریت
- آسپاراژیناز
- اسید نیکوتنیک
- اسید اسکوربیک
- کلستیپول (کلستید)
- جم فیبروزیل (لوپید)
- مهارکننده ی پروتئاز
- قرص‌های ضد بارداری
- کلستیرامین (Prevalite)
- فنوفیبرات (فنوگلید، Tricor)
- بعضی داروهای ضد روان‌پریشی
روش انجام آزمایش tg
روش انجام تست تری گلیسرید شامل گرفتن نمونه خون است. مراحل خون‌گیری شامل موارد زیر می‌شود:
- دست با مایع ضد عفونی کننده پاک می‌شود و شریان بند دور بازو برای ملتهب شدن رگ بسته خواهد شد.
- سوزن به رگ وارد می‌شود تا نمونه خون مورد نیاز خارج شود.
- پس از پر شدن لوله آزمایشگاهی سوزن و شریان بند خارج خواهد شد.
- سپس با پنبه روی محل زخم را فشار می‌دهند تا خونریزی بند بیاید.
در انتها نمونه خون را برای بررسی و ارزیابی به آزمایشگاه می‌فرستند.
تفسیر آزمایش tg
این آزمایش بر حسب میلی‌گرم تری گلیسیرید در هر دسی‌لیتر خون (mg/dL) اندازه‌گیری می‌شود. مقدار نرمال آزمایش triglycerides و سطح غیرطبیعی آن در جدول زیر مشخص شده است:
| دسته‌بندی | سطح تری گلیسرید بر حسب mg/dL |
| نرمال | کمتر از 150 |
| خط مرزی بالا | 150 تا 199 |
| بالا | 200 تا 499 |
| خیلی بالا | 500 و بالاتر |
جدول تفسیر آزمایش tg
سطح بالا تری گلیسرید در آزمایش tg
در این حالت شما در معرض خطر بیماری قلبی، سکته و سایر شرایط هستید که عروق خون را تحت تاثیر قرار می‌دهند. اصطلاح پزشکی افزایش تریگلیسیرید در خون، هایپرتریگلیسریدمی است. معمولا میزان تریگلیسیرید در حالت ناشتا از روزی به روز دیگر متغیر است. بعد از مصرف یک وعده غذا میزان تریگلیسیرید به شدت افزایش می‌یابد و ممکن است 5 تا 10 برابر بیشتر از حالت ناشتا باشد.
اگر میزان تریگلیسیرید در حالت ناشتا بیشتر از 1000 (mg/dL) باشد، خطر بروز پانکراتیت افزایش می‌یابد. اگر میزان تریگلیسیرید بیشتر از 1000 (mg/dL) باشد، باید فورا تحت درمان قرار بگیرید.
برای کاهش سطح تری گلیسیرید خون موارد زیر را رعایت کنید:
- ترک سیگار
- خواب کافی
- مدیریت استرس
- حفظ تناسب اندام
- عدم مصرف الکل
- انجام فعالیت بدنی منظم
- مصرف غذاهای سالم، فاقد قند اضافی و چربی اشباع شده
پزشک برای کاهش سطح تری‌گلیسرید در آزمایش tg از چه روشی استفاده می‌کند؟
در اغلب موارد، افزایش تریگلیسیرید همراه با افزایش کلسترول است. در این صورت، به کمک دارو و تغییر سبک زندگی روی کاهش میزان هر دو مورد تمرکز می‌شود. شما می‌توانید برای این منظور از دکتر تغذیه درمانکده راهنمایی بیشتری دریافت کنید.
تغییر سبک زندگی
آن‌ها عبارتند از:
- کاهش وزن
- فعالیت بدنی منظم
- محدود کردن مصرف الکل
- مصرف غذاهای سالم و چربی های گیاهی
- اجتناب از خوردن غذاهای بسیار شیرین یا فرآوری شده
دارودرمانی
از جمله داروها یا مکمل‌هایی که به کنترل میزان تری گلیسیرید کمک می‌کند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- امگا-3
- نیاسین
- فیبرات
- استاتین
نتیجه آزمایش tg یا تری گلیسرید (triglycerides)
سطح سالم چربی به حفظ سلامت قلب و کاهش خطر حمله قلبی یا سکته کمک می‌کند. با انجام آزمایش tg یا همان تری گلیسرید که میزان سطح چربی خون را اندازه می‌گیرد، پزشک در خصوص اقدامات درمانی مناسب اطلاعات درستی به دست می‌آورد. از همین‌رو توصیه می‌شود ازمایش تری گلیسرید در چکاپ سالانه افراد به خصوص زنان و مردان بالای 60 سال قرار بگیرد.