همه چیز درباره محیط کشت بلاد آگار

بلاد آگار (Blood Agar (BA)) محیط کشت غنی شده‌ای است که برای کشت باکتری‌ها یا میکروب‌هایی که به راحتی رشد نمی­کنند، استفاده می­شود. این گونه باکتری­ها را ” سخت‌پسند (fastidious)” می‌نامند، زیرا در مقایسه با باکتری­های معمول، به محیط تغذیه‌ای ویژه و غنی نیاز دارند.

بلاد آگار برای رشد طیف گسترده‌ای از پاتوژن­ها به ویژه آن­هایی که رشد­شان دشوارتر است مانند هموفیلوس آنفولانزا (Haemophilus influenzae)، استرپتوکوکوس پنومونیه (Streptococcus pneumoniae) و گونه‌های نایسریا (Neisseria) استفاده می­شود.

همچنین برای شناسایی و افتراق باکتری­های همولیتیک (Haemolytic) به ویژه گونه‌های استرپتوکوک (Streptococcus) ضروری است. همچنین یک محیط کشت افتراقی در تشخیص همولیز (Hemolysis) (از بین برنده گلبول‌های قرمز خون توسط سموم سیتولیتیک (Cytolytic)، ترشح شده به وسیله برخی باکتری‌ها مانند سویه‌های خاصی از باکتری‌های باسیلوس(Bacillus)، استرپتوکوک (Streptococcus)، انتروکوک (Enterococcus)، استافیلوکوک (Staphylococcus) و آئروکوک (Aerococcus)) می­باشد.

بلاد آگار می­تواند با افزودن آنتی‌بیوتیک‌ها، مواد شیمیایی یا رنگ‌ها، برای پاتوژن‌های خاص متمایز کننده باشد. برای نمونه می‌توان به بلاد آگار کریستال ویولت (Crystal violet) برای جداسازی استرپتوکوک پیوژن‌ها (Streptococcus pyogen) از سواب‌های گلو (Throat swab)، و بلاد آگار کانامایسین (Kanamycin) یا نئومایسین (Neomycin) برای جداسازی anaerobes از pus اشاره کرد.

ترکیبات بلاد آگار

• 5 درصد Peptone
• ۳ درصد عصاره گوشت گاو یا عصاره مخمر
• ۵ درصد آگار
• 5 درصد NaCl
• آب مقطر
• ۵ درصد خون گوسفند
• pH باید از 7.2 تا 7.6 (حدود 7.4) باشد.

(از آنجایی که بلاد آگار از نوترینت آگار (Nutrient Agar) ساخته شده است، در بالا ترکیب نوترینت آگار آورده شده است.)

مراحل آماده سازی بلاد آگار

1. ۲۸ گرم پودر نوترینت آگار را با ۱ لیتر آب مقطر ترکیب کنید.
2. این مخلوط را در حین هم زدن حرارت دهید تا همه اجزا کاملا حل شوند.
3. مخلوط حل شده را به مدت 15 دقیقه در دمای 121 درجه سانتیگراد در اتوکلاو (Autoclave) قرار دهید.
4. پس از اتوکلاو شدن نوترینت آگار، اجازه دهید خنک شود اما جامد نشود.
5. هنگامی که آگار تا دمای ۵۰-۴۵ درجه سانتیگراد خنک شد، ۵% خون استریل دفیبرینه شده را که دمای آن به دمای اتاق رسیده است، اضافه کنید و به آرامی اما خوب مخلوط کنید.
6. از ایجاد حباب‌های هوا اجتناب کنید.
7. در حالی که مخلوط هنوز به صورت مایع است، آن را در پلیت‌های استریل بریزید.

موارد استفاده از بلاد آگار

• بلاد آگار یک محیط غنی شده برای اهداف مختلف است که اغلب برای رشد ارگانیسم‌های سخت‌پسند استفاده می­شود.
• برای افتراق باکتری­ها بر اساس خواص همولیتیک آن­ها (β-همولیز، α-همولیز و γ-همولیز (یا غیر همولیتیک)) استفاده می­شود.